Japonya’da azınlık hükümeti, iktidar partisinin 15 yılın en kötü seçim sonucunu almasının ardından tüketicilerin cebine daha fazla para koymayı amaçlayan 140 milyar dolarlık bir teşvik paketini cuma günü imzalamaya hazırlanıyor. 27 Ekim’deki seçimlerde Liberal Demokrat Parti’deki (LDP) yolsuzluk ve enflasyon nedeniyle öfkelenen seçmenler, yeni Başbakan Şigeru Ishiba’nın koalisyonunun parlamentonun alt kanadında çoğunluğu kaybetmesine yol açtı. Baş Hükümet Sözcüsü Yoshimasa Hayashi, Cuma günü yaptığı açıklamada, 21,9 trilyon yen (141,8 milyar dolar) değerinde olması beklenen paketin Ishiba’nın kabinesi tarafından günün ilerleyen saatlerinde onaylanacağını söyledi. Hayashi, gazetecilere yaptığı açıklamada, Maliyet düşürücü ekonomi tarzından çıkıp, yüksek katma değer yaratan ekonomiye geçmeyi amaçlıyoruz dedi. Paketin işletmeleri yaklaşık 39 trilyon yen canlandıracağını, pakete destek sağlayan genel hesap harcamalarının ise 13,9 trilyon yen olacağını söyledi. Dünyanın dördüncü büyük ekonomisindeki düşük gelirli hanelere enerji ve yakıt sübvansiyonlarının yanı sıra 30.000 yen’e (194 dolar) kadar nakit yardımı yapılması bekleniyor. Bu paketin finansmanını sağlamak için hükümet, iki yıl içinde ikinci kez ek bütçeyi yıl sonuna kadar alt meclise sunacak. BORÇ DAĞI Yeterli sayıda milletvekilinin desteğini alabilmek için Ishiba, muhalefetteki Demokratik Halk Partisi’nin (DPP) dayattığı gelir vergisi eşiğinin kaldırılmasını da teklife dahil etmeyi kabul etti. Ancak eleştirmenler, bunun vergi gelirlerini trilyonlarca yen azaltacağından ve Japonya’nın gayri safi yurt içi hasılasının yüzde 200’ünden fazlasına denk gelen devasa borç yığınını artıracağından endişe ediyor. SMBC Nikko Securities ekonomisti Yoshimasa Maruyama, Japonya Merkez Bankası’nın faiz oranlarını artırmaya devam etmesinin beklendiğini ve bu borç dağının maliyetinin de giderek artacağını söyledi. Maruyama, bir araştırma notunda, vergi indirimlerinin açığı kapatacak kalıcı bir gelir kaynağıyla birlikte olması gerektiğini yazdı. 67 yaşındaki Ishiba, ekonomik olarak durgun olan kırsal bölgeleri canlandırmayı ve Japonya’nın azalan nüfusunun yarattığı sessiz acil durumu, esnek çalışma saatleri gibi aileleri destekleyici önlemlerle ele almayı vaat etti. İşletmeler, bundan sonra muhalefet partilerinin gözüne girme ihtiyacının Ishiba’nın Japonya’nın rekabet gücünü artırmak için ihtiyaç duyduğu reformlardan kaçınması anlamına geleceğinden endişe ediyor. Hükümetin, yenin zayıflamasına yol açsa bile, Japonya Merkez Bankası’na faiz oranlarını artırma konusunda yavaş davranması yönünde baskı yapabileceği yönünde endişeler de var. PİRİNÇ FİYATLARI FIRLADI Cuma günü açıklanan hükümet verileri geçen ayki enflasyonun yüzde 2,3 gibi mütevazı bir seviyede olduğunu gösterirken, pirinç fiyatlarının yıllık bazda yüzde 60’a yakın arttığını göstererek sıradan Japonların sıkıntılarını gözler önüne serdi. Sıcak hava ve su kıtlığı nedeniyle temel gıdanın fiyatı fırladı ve Ağustos ayındaki mega deprem uyarısı stokçuluğa yol açtı. Aç turistlerin rekor akını da suçlandı. Ishiba ayrıca, Japonya’nın yarı iletken ve yapay zeka sektörlerini canlandırmak ve ülkenin teknoloji alanındaki üstünlüğünü yeniden kazanmasına yardımcı olmak için 2030 yılına kadar 10 trilyon yen harcama sözü verdi. Yeni teşvik paketinde, hükümetin yeni nesil çip girişimi Rapidus’ta 200 milyar yenlik hisse satın alması planlarının yer alması bekleniyor. AI Asya Pasifik Enstitüsü’nden Kelly Forbes, 1980’lerde teknolojiye egemen olduktan sonra Japonya’nın, özellikle yapay zeka alanında, uzun bir süre neredeyse sadece oturup birçok yeniliği izlediğini söyledi. AFP’ye konuşan bir yetkili, Son iki üç yıldır gördüğümüz şey, Japonya’nın bu tür gelişmelerin potansiyelinin farkına vardığıdır dedi.
